Το Euro στα γήπεδα της Γαλλίας αποτελεί παρελθόν. Όπως σε πολλές μεγάλες διοργανώσεις έτσι και σε αυτή υπήρξαν παιχνίδια από τη νοκ-άουτ φάση που κρίθηκαν στα πέναλτι. Και αν για τον ουδέτερο ποδοσφαιρόφιλο τα πέναλτι είναι μια πολύ όμορφη διαδικασία, για τους εμπλεκόμενους δεν είναι καθόλου έτσι.
Μια ανάλογη κατάσταση γνώρισε και το κοινό του Πολυγύρου στον περσινό ημιτελικό του κυπέλλου Χαλκιδικής με αντίπαλο τον Π.Ο.Τ. στο Στάδιο όπου χρειάστηκαν να εκτελεστούν 12 πέναλτι για κάθε ομάδα, προκειμένου οι πράσινοι να φτάσουν στον τελικό.
Γύρω από τη διαδικασία αυτή (η οποία δεν υπήρχε από πάντα σαν πρακτική σε νοκ-άουτ αγώνες καθώς παλαιότερα σε πολλές διοργανώσεις, ακόμα και κυπέλλου πρωταθλητριών, σε ισόπαλο αποτέλεσμα μονού αγώνα υπήρχε επαναληπτικός) έχουν γίνει πολλές έρευνες από επιστήμονες, ψυχολόγους και ειδικούς του αθλήματος και μερικές από αυτές έχουν καταλήξει σε αξιοσημείωτα συμπεράσματα:
-Η ομάδα που εκτελεί πρώτη έχει 60% πιθανότητες να κερδίσει!
Η διαδικασία των πέναλτι δίνει ένα «άδικο» ψυχολογικό προβάδισμα στην ομάδα που εκτελεί πρώτη, σύμφωνα με το πόρισμα έρευνας που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Μάλιστα ο καθηγητής κ. Ινάσιο Παλάσιος – Χουέρτα πρότεινε στις ποδοσφαιρικές αρχές ένα σύστημα αντίστοιχο με το τάι μπρέικ του τένις, όπου σερβίρει μία φορά ο πρώτος αθλητής και στη συνέχεια τα σερβίς γίνονται ανά δύο, οπότε το ψυχολογικό πλεονέκτημα αλλάζει διαρκώς!
Ο κ. Παλάσιος – Χουέρτα, σε συνεργασία με τον καθηγητή του πανεπιστημίου Πομπέου Φάμπρα της Βαρκελώνης κ. Χοσέ Απεστεγκούια, μελέτησαν 2.820 εκτελέσεις πέναλτι από το 1970 ως το 2008 και διαπίστωσαν ότι οι ομάδες που εκτελούσαν πρώτες επικρατούσαν κατά 60%.
«Τα περισσότερα τηλεοπτικά δίκτυα διακόπτουν τη μετάδοση ενός αγώνα όταν γίνεται το στρίψιμο του νομίσματος για το ποια ομάδα θα εκτελέσει πρώτη, αγνοώντας ότι κατά συγκλονιστικά μεγάλο ποσοστό εκεί κρίνεται και ο τελικός νικητής» υπογραμμίζει ο κ. Παλάσιος – Χουέρτα και συμπληρώνει: «Το στρίψιμο του νομίσματος δίνει ένα πλεονέκτημα της τάξης του 20% στην ομάδα που θα εκτελέσει πρώτη πέναλτι. Οσο ευστοχεί, η ψυχολογική πίεση στην ομάδα που καλείται να “απαντήσει” αυξάνεται».
Η σχετική έρευνα, θεωρείται πρωτοποριακή και δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «American Economic Review», όπου μεταξύ άλλων είναι χαρακτηριστικό το απόσπασμα που αναφέρεται στα τηλεοπτικά στιγμιότυπα 20 αγώνων που κρίθηκαν στα πέναλτι. «Σε αρκετές περιπτώσεις είχαμε και εικόνα. Είδαμε τη διαδικασία του στριψίματος του νομίσματος και το εκπληκτικό είναι ότι από τα 20 ματς, μόνο σε ένα αναδείχθηκε νικήτρια η ομάδα που εκτέλεσε δεύτερη πέναλτι» αναφέρεται και ουσιαστικά γίνεται λόγος για τον προημιτελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος 2008 ανάμεσα στην Ισπανία και την Ιταλία, με τη δεύτερη μολονότι ξεκίνησε τη διαδικασία των πέναλτι, τελικά να ηττάται από τη μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης.
Οι ερευνητές πήραν συνεντεύξεις από 240 ποδοσφαιριστές και προπονητές, επαγγελματίες και ερασιτέχνες και η συντριπτική πλειοψηφία δήλωσε ότι προτιμά να ξεκινά τη διαδικασία των πέναλτι. «Το 96% των ερωτηθέντων μάλιστα απαντούσε τόσο συνειδητά που συμπλήρωνε ότι κάνει αυτή την επιλογή για να μεταφέρει την πίεση στον αντίπαλο» αναφέρει η σχετική έρευνα.
Ο κ. Παλάσιος – Χουέρτα μιλώντας στο ειδησεογραφικό πρακτορείο «AFP» δήλωσε «είμαι σίγουρος ότι η FIFA και η UEFA δεν πρόκειται να ενθουσιαστούν ιδιαίτερα με το αποτέλεσμα της έρευνας καθώς και με το γεγονός ότι τελικοί Μουντιάλ (1994, 2006) και καθοριστικά ματς των Euro κρίνονται κατά 60% στο στρίψιμο του νομίσματος» προτείνοντας να αλλάξει η σειρά εκτέλεσης πέναλτι: «Η ομάδα Α μπορεί να ξεκινά πρώτη εκτελώντας ένα πέναλτι, ωστόσο το πλεονέκτημα μπορεί να μετατίθεται αν η ομάδα Β εκτελέσει τα δύο επόμενα. Από εκεί και πέρα η ομάδα Α εκτελεί δύο πέναλτι, ακολουθούμενη από δύο πέναλτι της ομάδας Β, κ.ο.κ.. Κάτι τέτοιο δεν θα είναι απλώς πιο δίκαιο, αλλά και πιο ενδιαφέρον για τους ουδέτερους θεατές ενός αγώνα»!
-Ο ποδοσφαιριστής εστιάζει στην απειλή του!
Ο Γκρεγκ Γουντ, επικεφαλής μιας έρευνας σχετικά με τα πέναλτι, επισήμανε: «Κατά τη διάρκεια μιας φοβερά στρεσογόνας κατάστασης είναι πιο πιθανό να εστιάσουμε σε αυτόν που μας απειλεί, παρά στον εαυτό μας. Γι’ αυτό και σε μια εκτέλεση πέναλτι, ο ποδοσφαιριστής εστιάζει στην «απειλή» του, δηλαδή τον τερματοφύλακα, και ειδικά στον τερματοφύλακα του οποίου η ομάδα προηγείται».
-Το μυστικό για ένα πετυχημένο πέναλτι!
Ερευνητές στη Γερμανία υποστηρίζουν ότι αν ο ποδοσφαιριστής που καλείται να εκτελέσει ένα πέναλτι σφίξει την αριστερή γροθιά του οι πιθανότητες να βάλει γκολ αυξάνονται. Μάλιστα σύμφωνα με τους ερευνητές το «κόλπο» αυτό έχει μεγαλύτερη εφαρμογή αν το πέναλτι είναι κρίσιμο, αφού ενεργοποιεί στον οργανισμό έναν μηχανισμό ο οποίος μειώνει τις παρενέργειες που προκαλούν το άγχος και την πίεση που συνήθως έχουν οι ποδοσφαιριστές σε αυτές τις περιπτώσεις.
Εχουν γραφτεί πάρα πολλά και έχουν γίνει και αρκετές μελέτες για τα πέναλτι: για την ψυχολογία των παικτών που τα εκτελούν, για την ψυχολογία του τερματοφύλακα, για το ποιες είναι οι ενδεδειγμένες κινήσεις που πρέπει να κάνει ο παίκτης που εκτελεί το πέναλτι ώστε να βάλει γκολ (πώς να χτυπήσει την μπάλα, πού να στοχεύει κ.λπ.) αλλά και για το ποιες είναι οι κινήσεις που πρέπει να κάνει ο τερματοφύλακας ώστε να έχει περισσότερες πιθανότητες να μην δει την μπάλα στα δίχτυα του.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μονάχου διατυπώνουν μια νέα θεωρία. Υποστηρίζουν ότι η πίεση και το άγχος που καταλαμβάνει έναν ποδοσφαιριστή όταν καλείται να χτυπήσει ένα πέναλτι έχει μια συνήθη παρενέργεια. Αντί ο παίκτης να εκτελέσει το πέναλτι «μηχανικά», βασιζόμενος στις ικανότητές του, το μυαλό του αρχίζει να σκέφτεται πυρετωδώς για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να κάνει το σουτ. Αυτό έχει πολλές φορές ως αποτέλεσμα οι κινήσεις του ποδοσφαιριστή που εκτελεί ένα πέναλτι να είναι νευρικές ή άτσαλες και τελικά να μην καταφέρνει να πετύχει το γκολ.
«Οι αθλητές συνήθως έχουν καλύτερη απόδοση όταν εμπιστεύονται το σώμα τους και τις ικανότητές τους αντί να σκέφτονται τις κινήσεις που θα κάνουν ή τις οδηγίες που τους έχουν δώσει οι προπονητές», αναφέρει ο Γιούργκεν Μπέκμαν, επικεφαλής της έρευνας στην οποία έλαβαν μέρος 30 ποδοσφαιριστές που κλήθηκαν να χτυπήσουν πέναλτι μπροστά σε κοινό.
Σύμφωνα με τους ερευνητές ο τρόπος για να αποφορτιστεί ο παίκτης που πάει να εκτελέσει ένα πέναλτι και να το κάνει «μηχανικά» είναι να σφίξει την αριστερή του γροθιά. Όπως αναφέρουν, το σφίξιμο της αριστερής γροθιάς ενεργοποιεί το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου το οποίο «σπρώχνει» τον άνθρωπο να κάνει μια ενέργεια με μηχανικό τρόπο και όχι κατόπιν σκέψεως. Υποστηρίζουν ότι ανάλογο αποτέλεσμα έχει αντί για το σφίξιμο της γροθιάς ο παίκτης να πιάσει την μπάλα και να τη σφίξει πριν εκτελέσει το πέναλτι. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Journal of Experimental Psychology».
πηγή tovima.gr
